Komi lignite ye kuran saniyalen ye, lignite be dɔ fara a kan jamana kɔnɔ ani jamana wɛrɛw ka suguw la. A ka farikolo n’a ka kemikalifɛnw minw ɲɔgɔn tɛ yen, u b’a yira a ka baarakɛcogo kɛrɛnkɛrɛnnin lo minanw ni bolifɛnw na. Ka o fɛnw faamu, o nafa ka bon jamana wɛrɛw ka jagokɛlaw ma minw be baara kɛ ni ligniti ye, o min be dɛmɛ don ka fɛnw dilan cogo ɲuman na, ka dɔ bɔ bolifɛnw musakaw la ani ka fɛnw sɔrɔcogo ɲuman sabati.
A fɔlɔ, lignite ka densitɛri n’a ka fɛnɲɛnamafagalanw hakɛ be nɔɔ to a ka fɛnw n’a ka bolifɛnw fɛɛrɛw kan. Lignite ka densitɛri be to ka 0,8-1.2 tɔni/ucu mɛtiri cɛ, o min ye medium- ye ani a be se ka kɛ bolifɛnw ye minw ka ca wala minw be sɔrɔ. Ka ɲɛsin fɛnw ma minw be bɔ jamana wɛrɛw la, u ka teli ka minanw wala minanw ta ka taga n’u ye ka taga n’u ye, k’a sɔrɔ fɛn misɛnninw be se ka don bɔrɔw kɔnɔ ani dugukolo wala fiɲɛ fɛ. Jamana wɛrɛw ka jagokɛlaw ka ɲi ka fɛnw ladon cogo bɛnnin na ka kɛɲɛ ni sannikɛlaw makoya ani bolifɛnw ye walisa ka dɔ bɔ bɔnɛw ni bolifɛnw musakaw la.
A filanan, lignite ka yɛlɛmani n’a ka fili be dɔ fara lakanali faratiw kan lozisiyɛliw ka baarakɛcogo la. A marali ni bolifɛnw wagati la, lignite ka kan ka a yɛrɛ tanga funteniba ma ani ka tasuma dayɛlɛ walisa a kana jeni wala k’a pɛrɛn. O kama, mɔgɔw be ɲɔgɔn minɛ cogo min na, o ka ɲi ka funteni ni yɔrɔ sumaninw kɔlɔsi ka ɲɛ walisa bolifɛnw ka se ka bɛn ni lakanali sariyaw ye. Jamana wɛrɛw ka jagokɛlaw ka kan ka baara kɛ ɲɔgɔn fɛ ni minanw dilanbagaw ye, ka baarakɛyɔrɔw sugandi minw ka bolifɛnw be se ka ta, ani ka kɛɲɛ ni jamana wɛrɛw ka bolifɛnw latangacogo sariyaw ye, i n’a fɔ IMDG (Dɔgɔtɔrɔya min be kɛ ni ɲɔgɔn ye, o sariya) wala ADR (Erɔpu jamanaw ka sariyaw).
Ka fara o kan, lignite ka hygroscopicity fana be gɛlɛya lase minanw ma. Lignite be jii minɛ nɔgɔman na yɔrɔ min na yɔrɔ sumanin lo, o be na ni kalori hakɛ dɔgɔyali ye ani a be nɔɔ to baarakɛcogo yɛlɛmani kan. O la, jimanye- minw tɛ se ka kɛ, i n’a fɔ jimanye- minw tɛ se ka fɛnw ladon, u ka kan ka ta bolifɛnw ni marali wagati la walisa ka lignite ka ɲumanya sabati. Jamana wɛrɛw ka jagokɛlaw be se k’a lɔn ko lignite be ja tuma bɛɛ bolifɛnw wagati la n’u be baara kɛ ni feerekɛlaw ani minanw dilanyɔrɔw ye.
A ka surun, lignite ka lozisiyɛli cogoya ye ka fɛnw ladon, lakanali, jimanya{0}} tɛ se ka kɛ ani koo wɛrɛw. Jamana wɛrɛw ka jagokɛlaw ka kan ka faamuyali ɲuman sɔrɔ a ka kɛcogow kan ani ka lɔnnikow labɛncogo fɛɛrɛw labɛn walisa k’u ka ɲɔgɔndan sabati diɲɛ kɔnɔ. Ni baarakɛyɔrɔw be yɔrɔw fisaya, baarakɛyɔrɔw tɛ se ka dɔ bɔ baara musakaw dɔrɔn na, nka u be se ka sannikɛlaw ka lannaya sabati fana ani k’u ka diɲɛ kɔnɔ sugu yɔrɔ bonya tugun.
